Khutbah

Khutbah Jumat Bahasa Jawa: Patuladan Putro Saleh

Kamis, 20 Juni 2024 | 16:08 WIB

Khutbah Jumat Bahasa Jawa: Patuladan Putro Saleh

Ilustrasi seorang anak berdoa. (Foto: Freepik)

Khutbah I
الْحَمْدُ لِلّٰهِ الْمَلِكِ الدَّيَّان
 وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى مُحَمَّدٍ سَيِّدِ وَلَدِ عَدْنَانَ، وَعَلَى اٰلِهِ وَصَحْبِهِ وَتَابِعِيْهِ عَلَى مَرِّ الزَّمَانِ
 وَأَشْهَدُ أَنْ لَّا إِلٰهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيْكَ لَهُ الْمُنَـزَّهُ عَنِ الْجِسْمِيَّةِ وَالْجِهَةِ وَالزَّمَانِ وَالْمَكَانِ، وَأَشْهَدُ أَنَّ سَيِّدَنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ الَّذِيْ كَانَ خُلُقُهُ الْقُرْآنَ أَمَّا بَعْدُ
عِبَادَ اللهِ أُوْصِيْكُمْ وَإِيَّايَ بِتَقْوَى اللهِ فَقَدْ فَازَ الْمُتَّقُوْنَ قَالَ اللهُ تَعَالَى: يَاأَيّهَا النَّاسُ اتّقُوْا رَبّكُمُ الّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثّ مِنْهُمَا رِجَالاً كَثِيْرًا وَنِسَاءً وَاتّقُوا اللهَ الَذِي تَسَاءَلُوْنَ بِهِ وَاْلأَرْحَام َ إِنّ اللهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيْبًا
 
Kaum Muslimin rahimakumullah
Monggo tansah sami netepi takwa lan ajrih dateng Allah, kanti tansah nindakaken perintah lan nebihi sedoyo cegah lan awisanipun Allah, supados kito tansah pinaringan kabegjan gesang donyo akhirat saking ngarsa dalem Allah subhanahu wa ta’ala. 
 

Kaum Muslimin rahimakumullah
Kronologi dawuh kurban soho waosan takbir, miderek pangandikanipun Shahabat Ibnu Abas, naliko Nabi Ibrahim alaihis salam tampi dawuh saking Allah supados ngurbanaken dateng ingkang putra, lumantar pasumpenan, wonten ing dalu tanggal 9 Dzulhijjah, Nabi Ibrahim pirso bilih puniko dawuh saking ngarsanipun Allah, milo dipun wastani dinten Arofah. Nabi Ibrahim nejo ngleksanakaken dawuh nglilek-aken rahipun ingkang putro, milo dinten kaping 10 kawastanan dinten nahar. 
Nabi Ibrahim lajeng dawuh dateng ingkang putro, 
 
 
 يٰبُنَيَّ اِنِّيْٓ اَرٰى فِى الْمَنَامِ اَنِّيْٓ اَذْبَحُكَ فَانْظُرْ مَاذَا تَرٰىۗ 
 
 
’’Duh ngger anakku, sejatine ing impen rama didawuhi nyembelih sliramu, mula banjur kepriye mungguh panemuniro?” (QS Ash Shaffat: 102) 
 
Lajeng Nabi Ismail kanti tatag perwoco matur dateng ingkang rama :   

 
يٰٓاَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُۖ سَتَجِدُنِيْٓ اِنْ شَاۤءَ اللّٰهُ مِنَ الصّٰبِرِيْنَ

 
“Duh kanjeng romo, sumonggo kawulo aturi enggal nindakaken menopo ingkang kadawuhaken dumateng romo, insyaallah romo bade manggihaken kawulo  kalebet golonganipun tiyang-tiyang ingkang sami sabar”  (QS Ash Shaffat: 102) 
 

Naliko Nabi Ibrahim midanget aturipun ingkang putro rumaos sanget, bilih panyuwunipun dipun ijabahi dening Allah, naliko panjenenganipun  rinten dalu tansah ndedungo kanti aturipun: 
 

  رَبِّ هَبْ لِيْ مِنَ الصّٰلِحِيْنَ

 
“Duh Gusti, mugi paduko maringono dateng kula lare ingkang salih.'' (QS Ash Shaffat: 100)

 
Poro sederek Muslimin ingkang minulyo
Jalaran Ismail jejering putro ingkang saleh, tansah mbangun miturut dateng tiyang sepuh. Kekalihipun enggal bade nuhoni perintahipun Allah, kados dawuhipun Al-Qur’an: 

 
فَلَمَّآ اَسْلَمَا وَتَلَّهٗ لِلْجَبِيْنِۚ  وَنَادَيْنٰهُ اَنْ يّٰٓاِبْرٰهِيْمُۙ  قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْيَاۚ اِنَّا كَذٰلِكَ نَجْزِى الْمُحْسِنِيْنَ
 
“Mulo naliko kekarone wis pasrah sumarah lan sedyo nindakake dawuh perintahe Allah, pilingane Ismail wis katempelaken ing bumi, pedang ligan kapetelaken ing  jonggo, nuli Ingsun ngundang ing deweke, He Ibrahim! Sejatine siro wis ambenerake impen mau, sejatine koyo mengkono Ingsun paring piwales marang wong kang  podo agawe becik.” (QS Ash Shaffat: 103-105) 

 
Nalika Malaikat Jibril sumerep prastowo meniko, sak kolo njungkel, lan mbengok maos takbir: 
 

    اَللهُ أَكْبَرُ اَللهُ أَكْبَرُ اَللهُ أَكْبَرُ
 
Ngegungaken dateng Allah, jalaran ta’jub sanget ngungun dateng ketaatanipun Nabi Ibrahim. Sak kolo Nabi Ibrahim lajeng nyauti maos kalimah: 

 
لاَ إِلٰهَ إِلاَّ اللهُ وَ اللهُ أَكْبَرُ   

 
Mekaten ugi Nabi Ismail, lajeng nyambet ngegungaken dateng Asmo Allah, soho muji  mengalembono kanti maos takbir lan tahmid:
 
اَللهُ أَكْبَرُ وَ لِلّهِ الْحَمْدُ
 

Pramilo tumrap kito lajeng dipun syariataken maos takbir, tahlil, lan tahmid puniko, ngantos dumugi telasipun dinten Tasyriq, mekaten miturut riwayatipun Shahabat Ibnu Abas. 

 
Poro sederek Muslimin ingkang minulyo
Mugi-mugi Allah tansah ngijabahi dongo panyuwun kito, kadadosno keluargo kito, Sakinah manggih kabegjan donyo ngantos akhirat. Amin.

 
بَارَكَ اللهُ لِي وَلَكُمْ فيِ القُرْآنِ العَظِيْمِ، وَنَفَعَنيِ وَإِيَّاكُمْ بِمَا فِيْهِ مِنَ اْلآياَتِ وَالذِّكْرِ الحَكِيْمِ وَتَقَبَّلَ مِنيِّ وَمِنْكُمْ تِلاَوَتَهُ َإِنَّهُ هُوَ السَّمِيْعُ العَلِيْمُ. أَقُوْلُ قَوْليِ هذَا وَأَسْتَغْفِرُ اللهَ ليِ وَلَكُمْ وَلِسَائِرِ الْمُسْلِمِيْنَ فَاسْتَغْفِرُوْهُ إِنَّهُ هُوَ الغَفُوْرُ الرَّحِيْمُ
 
 
Khutbah II
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدَانَا لِهذَا وَمَا كُنَّا لِنَهْتَدِيَ لَوْلَا أَنْ هَدَانَا اللهُ 
أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّاللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ
 اَللَّهُمّ صَلِّ وَسَلِّمْ عَلى سيدنا مُحَمّدٍ وَعَلى آلِهِ وِأَصْحَابِهِ وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدّيْن 
اَمَّا بَعْدُ :  فَيَا اَيُّهَا النَّاسُ اِتَّقُوا اللهَ تَعَالى وَذَرُوا الْفَوَاحِشَ مَاظَهَرَ وَمَا بَطَنْ، وَحَافِظُوْاعَلىَ الطَّاعَةِ وَحُضُوْرِ الْجُمعَةِ وَالْجَمَاعَةِ. وَاعْلَمُوْا اَنَّ اللهَ اَمَرَكُمْ بِأَمْرٍ بَدَأَ فِيْهِ بِنَفْسِهِ وَثَنَّى بِمَلاَئِكَةِ قُدْسِهِ، فَقَالَ تَعَالى وَلَمْ يَزَلْ قَائِلاً عَلِيْمًا: اِنَّ اللهَ وَمَلاَئِكَتَهُ يُصَلُّوْنَ عَلىَ النَّبِىً يَاَ يُّهَا الَّذِيْنَ آمَنُوْا صَلُّوْا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوْا تَسْلِيْمًا  اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَى سيدنا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ سيدنا مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى سيدنا إِبْرَاهِيْمَ وَعَلَى آلِ سيدنا إِبْرَاهِيْمَ. وَبَارِكْ عَلَى سيدنا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ سيدنا مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى سيدنا إِبْرَاهِيْمَ وَعَلَى آلِ سيدنا إِبْرَاهِيْمَ، فى العالمين إِنَّكَ حَمِيْدٌ مَجِيْدٌ
 اللهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُسْلِمِيْنَ وَالمسْلِمَاتِ وَالمؤْمِنِيْنَ وَالمؤْمِنَاتِ الأَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَالأَمْوَاتِ ،  اللّهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِكَ مِنَ البَرَصِ وَالجُنُونِ والجُذَامِ وَسَيِّيءِ الأسْقَامِ  رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا, اللّهُمَّ إنَّا نَسْأَلُكَ الهُدَى والتُّقَى والعَفَافَ والغِنَى، رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ  وَصَلَّى اللهُ عَلَى نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ و َمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدّيْن وَآخِرُ دَعْوَانَا أَنِ الْحَمْدُ لله رَبِّ الْعَالَمِيْنَ
 
 
Diolah dari Nidaul Ummah, PCNU Bantul, Jogja