Khutbah

Khutbah Jumat Bahasa Jawa: Ojo Gegampang Shalat

Jumat, 2 Mei 2025 | 11:36 WIB

Khutbah Jumat Bahasa Jawa: Ojo Gegampang Shalat

Ilustrasi orang shalat. (Foto: Freepik)

Khutbah I
اْلحَمْدُ للهِ اْلحَمْدُ للهِ الّذي هَدَانَا سُبُلَ السّلاَمِ، وَأَفْهَمَنَا بِشَرِيْعَةِ النَّبِيّ الكَريمِ، أَشْهَدُ أَنْ لَا اِلَهَ إِلَّا الله وَحْدَه لا شَرِيك لَه، ذُو اْلجَلالِ وَالإكْرام، وَأَشْهَدُ أَنّ سَيِّدَنَا وَنَبِيَّنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَ رَسولُه، اللّهُمَّ صَلِّ و سَلِّمْ وَبارِكْ عَلَى سَيِّدِنا مُحَمّدٍ وَعَلى الِه وَأصْحابِه وَالتَّابِعينَ بِإحْسانِ إلى يَوْمِ الدِّين
 أَمَّا بَعْدُ: فَيَايُّهَا الإِخْوَان، أوْصيْكُمْ وَ نَفْسِيْ بِتَقْوَى اللهِ وَطَاعَتِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُوْنْ، قَالَ اللهُ تَعَالى فِي اْلقُرْانِ اْلكَرِيمْ: أَعُوْذُ بِاللهِ مِنَ الَّشيْطَانِ الرَّجِيْم، بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيْمْ: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِيدًا، يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمَالَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَمَنْ يُطِعِ اللهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِيمًا وقال تعالى يَا اَيُّهَا الَّذِيْنَ آمَنُوْا اتَّقُوْا اللهَ حَقَّ تُقَاتِه وَلاَ تَمُوْتُنَّ إِلاَّ وَأَنْتُمْ مُسْلِمُوْنَ. صَدَقَ اللهُ العَظِيمْ
 
Kaum Muslimin ingkang minulyo 
Sesarengan monggo tansah kito tingkataken iman lan takwa kito dumateng Allah subhanahu wa ta’ala. Injih kanti nindakaken dawuh-dawuhipun lan nebihi awisan-awisanipun, kanti mekaten mugi-mugi kito kalebet golonganipun tiyang ingkang bejo donya lan akhiratipun. Amin. 
 
Saklajengipun, monggo kito sami renungaken pangandikanipun Allah wonten ing Al Qur’an Surat Ibrahim ayat 40, ingkang nyariosaken Nabi Ibrahim nalika ndongo nyuwun dateng Allah ta’ala:
 
 
رَبِّ اجْعَلْنِيْ مُقِيْمَ الصَّلٰوةِ وَمِنْ ذُرِّيَّتِيْۖ رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاۤءِ ۝٤٠
 
Artosipun: “Duh Pengeran kulo, mugi ndadosakno Tuan dumateng kulo lan anak-anak turun kulo kalebet golonganipun tiyang-tiyang ingkang njumenengi shalat, Duh Pengeran kito, mugi Tuan nyembadani panyuwun kito.”  (QS Ibrahim: 40)
 
Ayat puniko paring suraos dumateng kito poro tiyang sepuh, supados kito sedoyo berusaha kanti sak estu migatosaken lan ndidik dateng anak-anak kito, supados dados lare lan pribadi ingkang sae kanti cara ngarahaken lan nggretehi supados putro-putro kito purun kulino nindakaken shalat kanti sae, sebab shalat puniko ingkang samangke bade mbedakaken antawisipun tiyang ingkang Muslim lan sanesipun. 
 
Mawerni-werni kemaksiatan lan penyakit masyarakat ingkang sakmenika katah kito panggihaken ng kiwa tengen masyarakat kito, ingkang estu estu damel risakipun moral lan pribadi sebagian anak-anak kito. Insyaallah beboyo puniko saget dipun cegah menawi anak-anak kito kulino lan mbiasakaken nglampahi shalat kati sae. Jalaran shalat minangko sarono kangge nyegah sedoyo pendamel awon. Kados dawuh Al-Qur’an: 
 
اِنَّ الصَّلٰوةَ تَنْهٰى عَنِ الْفَحْشَاۤءِ وَالْمُنْكَرِۗ
 
 
Artosipun: “Sak temene shalat iku bisa nyegah sangka perkara kang jember lan perkara kang munkar…”  (QS Al Ankabut: 45)
 
 
Kosok wangsulipun, sebagian tiyang-tiyang ingkang tansah ugal-ugalan, remen mendem, remen anggur angguran, wegah kangelan, ngantos terlibat pencurian, penipuan, punopo dene kenakalan lan kejahatan sanesipun, menawi kito gatosaken penyebabipun amergi tebih saking kaidah-kaidah agami lan mboten nindakaken shalat kanti sae. 
 
 
Kaum Muslimin ingkang minulyo
Satunggaling perkawis ingkang mrihatosaken, injih wontenipun kondisi ing daerah kito puniko, sampun mboten sekedik lare lan ugi tiyang sepuh ingkang kirang perhatian lan nggegampang masalah shalat puniko. Langkung-langkung Shalat Shubuh. Ndalu ngobrol lan jagongan ngantos kliwat wayah, enjang Shalat Shubuhipun kobongan, malah kadang-kadang mboten shalat sisan. 
 
 
Kawontenan mekaten menawi mboten kito dandosi, mboten mokal menawi tundonipun dados sebab tumurunipun bala saking ngarsa Pengeran kito, minimal icalipun keberkahan gesang kita wonten ing daerah kita punika, jalaran anggen kito kirang perhatian lan nggegampang dateng masalah shalat. 
 
Pramilo puniko, kagem kito poro bapak minangko tiyang sepuh ingkang nggadahi tanggung jawab keluarga, monggo kito tingkataken malih greteh lan perhatian kito anggenipun ngarahaken garwa lan putro, termasuk diri kito piyambak, anggenipun ​​​​​​​njagi shalatipun, supados kito wilujeng saking bala lan belahi soho mushibah awit saking tindakan kito ingkang teledor nggegampang shalat kasebat. Mugi-mugi Allah swt tansah paring pitedah lan pitulung dumateng kito sedoyo, tansah saget ngleksanakaken dawuh-dawuhipun, njagi pribadi lan keluarga kito saking neroko. Amin. 
 
اَعُوْذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطَاِن الرَّ جِيْمِ . ِبسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّ حِيْمِ
قُلْ اَعُوْذُ بِرَبِّ النَّاسِۙ ۝١
مَلِكِ النَّاسِۙ ۝٢
اِلٰهِ النَّاسِۙ ۝٣
مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ ەۙ الْخَنَّاسِۖ ۝٤
الَّذِيْ يُوَسْوِسُ فِيْ صُدُوْرِ النَّاسِۙ ۝٥
مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِࣖ ۝٦
 
بَارَكَ اللَّهُ لِىْ وَلَكُمْ فِى الْقُرْآنِ الْعَظِيْمِ. وَنَفَعَنِيْ وَاِيَّاكُمْ بِمَا فِيْهِ مِنَ اْلاَيَاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكِيْمِ. وَتَقَبَّلَ مِنِّى وَاِيَّاكُمْ تِلاَ وَتَه اِنَّه هُوَ السَّمِيْعُ الْعَلِيْمِ
 
 
 
Khutbah II
الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي هَدَانَا لِهذَا وَمَا كُنَّا لِنَهْتَدِيَ لَوْلَا أَنْ هَدَانَا اللهُ، أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلهَ إِلاَّاللهُ وَحْدَه لاَ شَرِيْكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ. اَللّهُمّ صَلِّ وَسَلِّمْ عَلى سيدنا مُحَمّدٍ وَعَلى آلِه وِأَصْحَابِه وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلى يَوْمِ الدّيْن. اَمَّا بَعْدُ أوْصيْكُمْ وَ نَفْسِيْ بِتَقْوَى اللهِ 
اِتَّقُوا اللهَ تَعَالى وَذَرُوا الْفَوَاحِشَ مَاظَهَرَ وَمَا بَطَنْ، وَحَافِظُوْاعَلىَ الطَّاعَةِ وَحُضُوْرِ الْجُمُعَةِ وَالْجَمَاعَةِ.  وَاعْلَمُوْا اَنَّ اللهَ اَمَرَكُمْ بِأَمْرٍ بَدَأَ فِيْهِ بِنَفْسِهِ وَثَنى بِمَلاَئِكَةِ قُدْسِهِ، فَقَالَ تَعَالى وَلَمْ يَزَلْ قَائِلاً عَلِيْمًا: اِنَّ اللهَ وَمَلاَئِكَتَه يُصَلُّوْنَ عَلىَ النَّبِيّ يَاَ يُّهَا الَّذِيْنَ آمَنُوْا صَلُّوْا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوْا تَسْلِيْمًا  اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى سيدنا مُحَمَّدٍ وَعَلى آلِ سيدنا مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلى سيدنا إِبْرَاهِيْمَ وَعَلى آلِ سيدنا إِبْرَاهِيْمَ. وَبَارِكْ عَلى سيدنا مُحَمَّدٍ وَعَلى آلِ سيدنا مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلى سيدنا إِبْرَاهِيْمَ وَعَلى آلِ سيدنا إِبْرَاهِيْمَ، إِنَّكَ حَمِيْدٌ مَجِيْدٌ
اللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُسْلِمِيْنَ وَالمسْلِمَاتِ وَالمؤْمِنِيْنَ وَالمؤْمِنَاتِ الأَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَالأَمْوَاتِ ،  اللّهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِكَ مِنَ البَرَصِ وَالجُنُونِ والجُذَامِ وَسَيِّءِ الأسْقَامِ  رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا, اللّهُمَّ إنَّا نَسْأَلُكَ الهُدى والتُّقَى والعَفَافَ والغِنى، رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ  وَصَلَّى اللهُ عَلى نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ وَعَلى آلِه وَصَحْبِه و َمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدّيْن وَآخِرُ دَعْوَانَا أَنِ الْحَمْدُ لله رَبِّ الْعَالَمِيْنَ
عِبَادَ اللهِ، إنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإحْسَانِ وَإِيْتَاءِ ذِي الْقُرْبى ويَنْهى عَنِ الفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالبَغْيِ، يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُوْنَ. فَاذكُرُوا اللهَ الْعَظِيْمَ يَذْكُرْكُمْ وَلَذِكْرُ اللهِ أَكْبَرُ
 
 
Diolah dari Nidaul Ummah, PCNU Bantul dan lainnya