Khutbah

Khutbah Jumat Bahasa Jawa: Hijrah Minongko Piwucal

Jumat, 19 Juli 2024 | 08:11 WIB

Khutbah Jumat Bahasa Jawa: Hijrah Minongko Piwucal

Ilustrasi berdoa. Hijrah kanti makno nilar lelampah awon tumuju dateng kesahenan. (Foto: Freepik)

Khutbah I
اَلْحَمْدُ لِلّهِ، اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِيْ جَعَلَ الحَجَّ مَنَارَةَ التَوْحِيْدِ الكُبْرَى، وَمَعْلَمَةَ الإِيْمَانِ وَالتَرْبِيَةِ العُظْمَى، هَدَمَ بِهِ شَعَائِرَ الجَاهَلِيَّةَ وَالوَثَنِيَّةَ، وَأَقَامَ بِهِ المِلَّةَ الإِبْرَاهِيْمِيَّةَ الحَنِيْفِيَّةَ، لِتَهْتَدِيَ بِهَا جُمُوْعُ البَشَرِيَةِ
 أَحْمَدُهُ – سُبْحَانَه – وَأَشْكُرُ لَهُ، وَأُثْنِي عَلَيْهِ وَأُمْجِّدُهُ، أَتَمَّ عَلَى الحُجَّاجِ نِعْمَتَهُ، وَأَعَانَهُمْ عَلَى أَدَاءِ نُسُكِهِمْ بِفَضْلِهِ وَمِنَّتِهِ
 وَأَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيْكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ
 صَلَّى اللهُ وَسَلَّمَ وَبَارَكَ عَلَيْهِ، وَعَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ الطَيِّبِيْنَ، وَعَلَى الصَحَابَةِ الأَبْرَارِ المُعَظَّمِيْنَ، وَالتَّابِعِيْنَ لَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدِّيْنِ
أَمَّا بَعْدُ فَياَ اَيُّهَا النَّاسُ أوصيكم ونفسي بِتَقْوَى اللّه اِتَّقُوااللهَ فِيْمَا أَمَرَ وَانْتَهُوْا عَمَّا نَهَى
 وَاعْلَمُوْا أَنَّ اللهَ أَمَرَكُمْ بِأَمْرٍ بَدَأَ فِيْهِ بِنَفْسِهِ وَثَـنى بِمَلآ ئِكَتِهِ بِقُدْسِهِ 
 
Poro sederek Muslimin ingkang minulyo 
Monggo kito sami nambahi takwa lan taat kito dateng Allah, kanti tansah nindakaken sedoyo perintah lan dawuh-dawuhipun Allah, soho nilar lan nebihi sedoyo awisanipun. Ing pangajab kito tansah pikantuk rahmat lan kabekjaning gesang saking ngarsa dalem Allah ta’ala. 
 
Poro sederek Muslimin ingkang minulyo
Kito sedoyo sami ngawuningani bilih wulan Muharram puniko minongko kawitanipun tahun Hijriah, inggih tahun Islam, wulan Muharram milo mengku sejarah ingkang sanget wigatos tumrap perkembangan dakwah Islam. Jalaran awal 
kemenangan Islam lan kejayaan Islam puniko kapurwakan kanti prastowo hijrah, inggih jengkaripun Rasulullah sallallahu’alaihi wa sallam, saking Makkah tumuju dateng Madinah. 
 
Hijrahipun Rasulullah saw lan poro sahabatipun nilar negari Makkah mboten jalaran ajrih ngadepi mengsah tiyang-tiyang kafir Quraisy soho ancamanipun, ugi mboten jalaran melarikan diri tinggal glanggang colong playu. Nanging jalaran nindakaken dawuhipun Allah ta’ala. Bidalipun poro sahabat puniko kanti kebak 
ancaman, intimidasi, lan teror. Ananging tekad ingkang sampun bulat, manah manteb lan ikhlas. Tekad ingkang mekaten kerono ugi dipun sugesti dening dawuh Dalem Allah ta’ala: 
 
وَمَن يُهَاجِرْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يَجِدْ فِي الْأَرْضِ مُرَاغَمًا كَثِيرًا وَسَعَةً ۚ وَمَن يَخْرُجْ مِن بَيْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا
 
“Sopo wonge hijrah ing dalane Allah, mongko deweke mesti bakal nemu bumi iki minongko panggonan kang jembar, lan rizki kang akeh, lan sopo wonge metu sangka omahe kerono hijrah tumuju marang karidlane Allah lan utusane tumuli pati sumusul ing deweke, mongko temen-temen ganjarane ing ngarsane Allah. Lan Allah iku Dzat Kang Akeh Pangapurane lan Dzat Kang Akeh Kawelasane.” (QS An Nisa: 100)
 
Lan wusononipun terang lan nyata bilih hijrahnipun Rasulullah saw puniko mengku 
hikmah lan piwucal ingkang sanget wigatos. Minongko kangge mujudaken setunggaling strategi perjuangan lan siasat kangge nggayuh cita cita perjuangan dakwah Islam. 
 
Poro sederek Muslimin ingkang minulyo 
Prastowo hijrahipun Rasulullah puniko kedah kito dadosaken piwucal lan patuladan. Semangat hijrah kedah tansah tumanem ing saben-saben manahipun tiyang Islam. Wondene hijrah ingkang kedah kito tindakaken puniko mboten kedah hijrah secara fisik. Nanging hijrah kanti makno nilar lelampah awon tumuju dateng kesahenan. Kados dawuh Al Qur’an: 
 
 
وَالرُّجْزَ فَاهْجُرْۖ
 
 “Lan ing perkoro kang olo, mongko siro ninggalno.” (QS Al-Muddatstsir: 5)
 
Dawuhipun Allah meniko ugi kadawuhaken dening Rasulullah sallallahu ‘alaihi wa sallam ingkang artosipun kirang langkung mekaten: 
 
“Kang aran wong hijrah yoiku wong kang ninggalake perkoro kang dilarang dening Allah.” (HR Bukhari, Muslim) 
 
Wusononipun swasana warso enggal hijriah puniko sageto nyemangati dateng kito nindakaken hijrah secara mental, kultural, sosial, lan material tumuju dating kawontenan ingkang langkung sae.   
 
Mugi kito kalebet kawulo ingkang saget nderek dateng Allah, kanti nambahi taat kita ndandosi ibadah kita, ing pangajab Allah tansah maringaken rahmat dateng kita, wilujeng dunya lan akhirat.
 
بَارَكَ اللّهُ لِىْ وَلَكُمْ فِى الْقُرْآنِ الْعَظِيْمِ. وَنَفَعَنِيْ وَاِيَّاكُمْ بِمَا فِيْهِ مِنَ اْلاَيَاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكِيْمِ. وَتَقَبَّلَ مِنِّى وَاِيَّاكُمْ تِلاَ وَتَهُ اِنَّهُ هُوَ السَّمِيْعُ الْعَلِيْمِ.
 
Khutbah II
اَلْحَمْدُ للهِ عَلىَ إِحْسَانِهِ وَالشُّكْرُ لَهُ عَلى تَوْفِيْقِهِ وَاِمْتِنَانِهِ
 أَشْهَدُ أَنْ لاَ اِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَاللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أنَّ سَيِّدَنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ الدَّاعِى إلىَ رِضْوَانِهِ
اللهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وِعَلَى اَلِهِ وَأَصْحَابِهِ وَسَلِّمْ تَسْلِيْمًا كِثيْرًا 
أَمَّا بَعْدُ فَياَ اَيُّهَا النَّاسُ أوصيكم ونفسي بِتَقْوَى اللّه. اِتَّقُوااللهَ فِيْمَا أَمَرَ وَانْتَهُوْا عَمَّا نَهَى
وَقَالَ تَعاَلَى إِنَّ اللهَ وَمَلآئِكَتَهُ يُصَلُّوْنَ عَلىَ النَّبِيِّ يآ اَيُّهَا الَّذِيْنَ آمَنُوْا صَلُّوْا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوْا تَسْلِيْمًا. اللهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلِّمْ وَعَلَى آلِ سَيِّدِناَ مُحَمَّدٍ وَعَلَى اَنْبِيآئِكَ وَرُسُلِكَ وَمَلآئِكَةِ اْلمُقَرَّبِيْنَ وَارْضَ اللّهُمَّ عَنِ اْلخُلَفَاءِ الرَّاشِدِيْنَ أَبِى بَكْرٍ وَعُمَر وَعُثْمَان وَعَلِى وَعَنْ بَقِيَّةِ الصَّحَابَةِ وَالتَّابِعِيْنَ وَتَابِعِي التَّابِعِيْنَ لَهُمْ بِاِحْسَانٍ اِلى يَوْمِ الدِّيْنِ وَارْضَ عَنَّا مَعَهُمْ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِيْنَ 
اَللهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِيْنَ وَاْلمُؤْمِنَاتِ وَاْلمُسْلِمِيْنَ وَاْلمُسْلِمَاتِ اَلاَحْيآءُ مِنْهُمْ وَاْلاَمْوَاتِ اللهُمَّ أَعِزَّ اْلإِسْلاَمَ وَاْلمُسْلِمِيْنَ وَأَذِلَّ الشِّرْكَ وَاْلمُشْرِكِيْنَ وَانْصُرْ عِبَادَكَ اْلمُوَحِّدِيَّةَ وَانْصُرْ مَنْ نَصَرَ الدِّيْنَ وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَ اْلمُسْلِمِيْنَ وَ دَمِّرْ أَعْدَاءَ الدِّيْنِ وَاعْلِ كَلِمَاتِكَ إِلَى يَوْمَ الدِّيْنِ. اللهُمَّ ادْفَعْ عَنَّا اْلبَلاَءَ وَاْلوَبَاءَ وَالزَّلاَزِلَ وَاْلمِحَنَ وَسُوْءَ اْلفِتْنَةِ وَاْلمِحَنَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ عَنْ بَلَدِنَا اِنْدُونِيْسِيَّا خآصَّةً وَسَائِرِ اْلبُلْدَانِ اْلمُسْلِمِيْنَ عآمَّةً يَا رَبَّ اْلعَالَمِيْنَ. رَبَّنَا آتِناَ فِى الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِى اْلآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ. رَبَّنَا ظَلَمْنَا اَنْفُسَنَا وَإنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُوْنَنَّ مِنَ اْلخَاسِرِيْنَ
 عِبَادَاللهِ ! إِنَّ اللهَ يَأْمُرُنَا بِاْلعَدْلِ وَاْلإِحْسَانِ وَإِيْتآءِ ذِي اْلقُرْبى وَيَنْهَى عَنِ اْلفَحْشآءِ وَاْلمُنْكَرِ وَاْلبَغْي يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُوْنَ وَاذْكُرُوا اللهَ اْلعَظِيْمَ يَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوْهُ عَلى نِعَمِهِ يَزِدْكُمْ وَلَذِكْرُ اللهِ أَكْبَرْ

 
Diolah dari Nidaul Ummah, PCNU Bantul, Jogja